عوارض عسل طبیعی

عسل به دلیل اسیدیته خاص و وجود مقدار بسیار اندک آب و همچنین وجود هیدروژن پراکسید, به سختی فاسد می‌شود و از همین روی نگهداری، انتقال و تجارت آن آسان است. انگوین اولین ماده غذایی بود که جهت شیرین‌کنندگی توسط بشر استفاده می‌شد.

عسل با گذشت زمان, خودبخود شکرک می‌زند و این یک فرایند طبیعی است که هیچگونه تاثیر منفی بر روی خواص شیمیایی یا کیفیت آن نمی‌گذارد. برای آب کردن این شکرک می‌توان از آب گرم استفاده کرد ولی نباید از دمای بیش از ۴۰ درجه سلسیوس استفاده کرد, چون مواد بیولوژیکی فعال آن از بین خواهد رفت.

عسل‌های تولید شده در مناطق مختلف جهان از نظر طعم و عطر, تفاوت‌هایی باهم دارند و این تفاوت‌ها به دلیل آب و هوای مناطق مختلف و نوع گیاهانی است که در این مناطق می‌رویند. اما اکثر مواد تشکیل دهنده آنها یکی است.

 

تاریخچه عسل طبیعی

زنبور عسل حدود ۱۵۰ میلیون سال قبل وجود داشته و مشغول زاد و ولد بوده است و تاریخچه استفاده از عسل تقریبا همراه با خلقت بشر است و در همه فرهنگ‌ها و ادیان استفاده از عسل وجود داشته است.

باستان‌شناسان فسیل زنبور عسل را که به ۲۰ میلیون سال قبل برمی گردد, کشف کرده‌اند که در موزه نیویورک نگهداری می‌شود, اما می‌گویند که احتمال دارد گونه‌های ابتدایی آن در حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیون سال پیش می زیسته اند.

در یونان باستان مردم فکر می‌کردند که خدایان چون خوراک بهشتی می‌خورند ابدی هستند و عسل را نیز به عنوان یک خوراک بهشتی می‌دانند.

در غارهای پیکوت اسپانیا یک نقاشی وجود دارد که مربوط به ۱۲ هزار سال قبل از میلاد است. در این نقاشی تصویر مردی دیده می‌شود که در حال برداشتن عسل از یک کندوی زنبور عسل است.

در کتاب وصف عسل از سروده‌های هومر آمده است که در قرن ۸ قمری در یونان برای پرورش زنبور عسل قوانین و مقرراتی وجود داشته است.

عسل در انجیل ۲۱ بار تکرار شده است در آن درباره‌ی سرزمینی صحبت می‌کند که رودهایی در آن جاری است که شیر و عسل در آن جریان دارند.

در تصنیف‌های موسی هم درباره عسل اینگونه می‌گوید: «شاید او هرگز رودها را نبیند، رودهایی که عسل و کره در آن‌ها جریان دارند».

در انجیل آمده که یحیی بوسیله عسل نجات یافت. «لباس‌های یحیی از موی شتر ساخته شده بودند و کمربندی از چرم به کمر خود داشت. غذای او ملخ و عسل وحشی بودند».

درباره مسیح می‌گویند که روزی که مسیح از مرگ بازگشت و در مقابل مریدان خود ظاهر شد، از آن‌ها تقاضای غذا کرد. آن‌ها به او ماهی سرخ شده و یک شانه عسل دادند.

درباره حضرت اشعیاء که در قرن هشتم پیش از میلاد زندگی می‌کرد نیز به عسل و کره اشاره می‌کنند: «همه باید از عسل و کره‌ای تغذیه کنند که در قلب این سرزمین باقی مانده است».

یهودیان به درخواست مردم از اسماعیل: «با ما به دلیل ذخیره گندم، جو، روغن و عسل در زمین‌هایمان، به خشونت رفتار نکن».

در کتاب سلیمان نبی آمده که ممکن است فردی کاملا از عسل بیزار باشد، اما برای کسی که گرسنه است، هر چیز تلخ نیز شیرین خواهد بود.

در حدود ۱۷۰۰ سال پیش از میلاد، حضرت یعقوب به پسران خود گفت تا در هنگام ملاقات با برادرشان یوسف «کمی بلسان و کمی عسل» به عنوان هدیه با خود ببرند.

حضرت سلیمان گفته است: «عسل بخورید، زیرا برای شما مفید است».

سخنان سلیمان نبی, سخنان پسندیده همانند شانه عسل هستند، که برای روح شیرین و برای استخوان‌ها مفید است.

تا قرن ۱۸ میلادی, عسل به عنوان منبع اصلی قند مصرفی برای مردم محسوب می‌شد, اما در چند قرن اخیر با رشد صنعت نیشکر, استفاده از انگبین بسیار کم شده و شکر جای عسل را گرفته است.

سابقه زنبورداری در ایران به بیش از ۸۰۰ سال قبل از میلاد بر می گردد. در دوران هخامنشیان نیز نگهداری از زنبور عسل مرسوم بوده است و مردم به جای شکر از عسل استفاده می‌کردند.

 

مضرات احتمالی مصرف عسل

 

مضرات ناشی از آلرژی

مضرات ناشی از آلرژی زمانی اتفاق می‌افتد که فرد به عسل خام به خاطر وجود گرده گل در آن حساسیت دارد. آلرژی به عسل خام معمولا با علائم چون تنگی نفس، سرگیجه، حالت تهوع، ورم کردن زبان و… همراه خواهد بود که در صورت مشاهده هر کدام از این علائم بهتر است مصرف عسل را قطع و در صورت تشدید علائم به پزشک مراجعه کنید.

 

مضرات ناشی از مصرف زیاد

با توجه به اینکه بیش از ۹۰ درصد از وزن خشک عسل را قندها یا همان کربوهیدارت‌ها تشکیل می‌دهند, در نتیجه استفاده بیش از حد از عسل طبیعی می‌تواند باعث اضافه وزن شود. همچنین استفاده بیش از حد عسل می‌تواند باعث بالا رفتن سطح قند خون در افراد شود و باعث بروز مشکلاتی به ویژه برای افراد دیابتی شود.

 

مضرات ناشی از باکتری‌های عسل

همواره توصیه می‌شود تا از خوراندن عسل به نوزادان زیر ۱۲ ماه خودداری شود. علت این امر احتمال وجود اسپورهای باکتری به نام Clostridium botulinum در عسل است که می‌تواند برای نوزدان خطرناک باشد. اما معده افراد بزرگسال به راحتی می‌تواند این باکتری را از بین ببرد.

 

مهمترین عوارض مصرف عسل

• واکنش‌های شدید آلرژیک مانند آنافیلاکسی
• آسیب به سیستم عصبی
• افزایش قند خون
• بروز واکنش‌های سمی
• افزایش وزن
• پوسیدگی دندان
• خونریزی داخلی
• خطر تعاملات دارویی
• کاهش فشار خون
• عفونت
• آسیب به سیستم عصبی
• درد در شکم
• بوتولیسم در نوزادان
• مسمومیت غذایی

 

دیگر عوارض مصرف عسل

 

مضرات خوردن عسل ناشتا

مصرف عسل ناشتا ممکن است باعث ایجاد دل‌درد شود. هرچند که محاسن خوردن عسل ناشتا مثل بهبود سیستم دستگاه گوارش، کمک به هضم غذا, بهبود بیماری قلبی, رفع بوی بد دهان، ضد نفخ و بادشکن، بسیار بیشتر از مضرات آن است.

 

تداخل عسل با داروها

مصرف عسل با برخی داروهای خاص مثل داروهای معده، آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضدانعقادی مثل آسپرین، وارفارین، داروهای ضدالتهابی مثل ایبوپروفن، داروهای قلبی، عصبی و مکمل کاهش وزن, تداخل دارویی ایجاد می‌کند و ممکن است خطرناک باشد.

 

مسمومیت غذایی

ممکن است افرادی که نسبت به فرآورده‌های زنبور واکنش آلرژیک نشان می‌دهند با مصرف عسل خام دچار مسمومیت غذایی شوند. عسل معمولا حاوی ذرات خارجی مثل قطعات کوچک بال زنبور و گرده گل‌ها است که باعث اختلال در سیستم گوارش می‌شوند. افرادی که سیستم گوارشی ضعیفی دارند و از آلرژی رنج می‌برند, ممکن است دچار مسمومیت غذایی با عسل شوند.

 

خطرات عسل در بارداری

از مضرات و خطرات زیاده‌روی می‌توان به افزایش وزن، افزایش قند خون و مقاومت نسبت به انسولین و افزایش پوسیدگی دندان اشاره کرد. زیاده‌روی در مصرف عسل در بارداری می‌تواند باعث مشکلات گوارشی و اسهال، یبوست و نفخ شود.

 

عوارض عسل و خربزه

عسل و خربزه باهم سازگار نیستند و بهتر است که با هم مصرف نشوند. از واکنش ترکیب دو ماده عسل و خربزه در معده ماده جدیدی به وجود می‌آید که سفت و دیرهضم است و در نتیجه معده زمان زیادی برای هضم آن لازم خواهد داشت. به همین دلیل فشار زیادی به دستگاه گوارش می‌آید و دل درد شدید و انقباضات قولنجی شکل خواهد گرفت. مصرف همزمان این دو در برخی از افراد, واکنش شدید ایجاد می‌کند و باعث از دست رفتن هوشیاری کامل و موقتی فرد می‌شود. البته این عوارض تا حد مرگ نیستند، اما ناآگاهی مردم نسبت به این عارضه می‌تواند باعث مرگ شود.

 

عوارض عسل و سیاهدانه

اگرچه خواص سیاه دانه بسیار است و به بهبود هضم غذا و سلامت مو کمک می‌کند، اما ترکیب عسل و سیاهدانه برای همه مفید نیست و نباید خودسرانه مصرف شود. مبتلایان به سرطان معده، پانکراس و افرادی که از سردردهای صفراوی رنج می‌برند, نباید عسل و سیاهدانه میل کنند. این ترکیب بیماری‌های پوستی و اگزما را بدتر می‌کند و تاثیری نیز برای درمان فشارخون، دیابت، پروستات، افسردگی و استرس ندارد. بیماران تومور مغزی هم نباید از این ترکیب استفاده کنند.

 

عوارض عسل و دارچین

مصرف عسل و دارچین در بلندمدت باعث تجمع سم در بدن و ایجاد مسمومیت می‌شود.

 

تشخیص قطعی عسل طبیعی

تنها راه تشخیص عسل طبیعی از تقلبی, روش آزمایشگاه است و بس. وسلام